هارد SSD M2 در دنیای ذخیره سازی به دلیل طراحی کوچک، سرعت بالا و قابلیت اطمینان، به گزینه ای محبوب برای لپتاپ ها و کامپیوترهای دسکتاپ تبدیل شده اند. در این مقاله به صورت تخصصی به تفاوت های هارد M2 تک شیار و دو شیار می پردازیم و ویژگی ها، مزایا و معایب هر کدام را بررسی میکنیم.
شیار در هارد SSD M2 به نوع کانکتورها و مسیرهای ارتباطی آنها اشاره دارد که برای انتقال داده بین هارد و مادربرد استفاده میشوند.
این نوع هاردها تنها از یک کانال داده استفاده میکنند و سرعت انتقال داده آنها محدود به همان یک مسیر است.
عملکرد آن برای مصارف روزمره، اجرای نرم افزارها، بازیهای سبک و انتقال فایل های کوچک مناسب است.
با استفاده از دو کانال همزمان، پهنای باند بیشتری برای انتقال داده فراهم میکند، که از اصلی ترین تفاوت هارد M2 تک شیار و دو شیار میباشد که عملکرد بهتری در انتقال فایل های بزرگ، انجام کارهای سنگین مانند ویرایش ویدئو، و بازیهای سنگین ارائه میدهد.
مزایا: 1- قیمت مناسب تر. 2- مصرف انرژی کمتر. 3- مناسب برای سیستمهای عادی و لپتاپ های اقتصادی.
معایب: 1- سرعت محدود در مقایسه با دو شیار. 2- عملکرد ضعیف در انجام کارهای سنگین.
مزایا: 1- پهنای باند بیشتر و انتقال داده سریعتر. 2- مناسب برای کاربران حرفه ای، گیمرها و تولیدکنندگان محتوا.
معایب:1- قیمت بالاتر. 2- مصرف انرژی بیشتر. 2- نیازمند مادربردهایی با پشتیبانی از کلیدهای B+M.
یکی از عوامل کلیدی در انتخاب بین تک شیار و دو شیار، سازگاری با مادربرد است:
هاردهای تک شیار: اکثر مادربردهای قدیمی و اقتصادی فقط از این نوع پشتیبانی میکنند.
هاردهای دو شیار: مادربورد و سلات هارد باید کلیدهای B+M رو ساپورت کنه. همچنین برخی مادربردها قابلیت RAID برای استفاده همزمان از هر دو کانال را ارائه میدهند.
تک شیار : کاربران عادی از این نوع استفاده میکنند، بیشتر برای اجرای سیستم عامل و نرم افزارهای سبک و لپتاپ ها و کامپیوترهای میانرده استفاده میشود. البته در مقایسه با دو شیار اینطور گفته میشود.
دو شیار : گیمرهای حرفه ای استفاده میکنند و همچنین کسانی کار با ویرایش ویدئو و رندرینگ سه بعدی انجام میدهند و تمام کسانی که نیاز به انتقال داده های حجیم با سرعت بالا دارند.
شما مطمئنا تفاوت هارد M2 تک شیار و دو شیار در نحوه عملکرد و سرعت آنها در زمان استفاده متوجه خواهید شد.
هاردهای M.2 بسته به تعداد شیارها، تفاوت هایی در کانکتورها و مسیرهای ارتباطی دارند:
M.2 تک شیار (Key B یا Key M):
M.2 دو شیار (Key B+M):
از مهمترین تفاوتی که هارد M2 تک شیار با دو شیار دارد این هست که، تک شیار معمولا از 2 یا 4 خط PCIe استفاده میکند که سرعت آن در PCIe Gen3 به حداکثر 2 گیگابایت بر ثانیه میرسد، در حالی که دو شیار با استفاده از 4 تا 8 خط PCIe، سرعتی تا 8 گیگابایت بر ثانیه در PCIe Gen4 ارائه میدهد و از قابلیت RAID برای افزایش پهنای باند و افزونگی داده ها پشتیبانی میکند.
هاردهای تک شیار معمولا از یکی از پروتکل های NVMe یا SATA پشتیبانی میکنند و در صورت استفاده از SATA، سرعت آن به 6 گیگابیت بر ثانیه (750 مگابایت بر ثانیه) محدود میشود، اما هاردهای دو شیار با کانکتور ترکیبی Key B+M، از هر دو پروتکل NVMe و SATA بهطور همزمان پشتیبانی کرده و امکان بهره گیری از سرعت بالاتر NVMe یا سازگاری SATA را فراهم میکنند.
در تک شیار محدودیت پهنای باند باعث تاخیر بیشتری در هنگام انجام کارهای سنگین میشود، و بیشتر مناسب برای انتقال فایل های کوچک یا انجام کارهای سبک مانند اجرای سیستم عامل است.
در دو شیار پهنای باند دوبرابری باعث کاهش تاخیر در زمان خواندن و نوشتن تصادفی داده ها میشود، و مناسب برای انتقال فایل های حجیم، استفاده در سرورها و بازیهای مدرن با حجم بالا است.
تقریبا تمامی مادربردهای قدیمی و جدید از تک شیار پشتیبانی میکنند، اما محدودیت در چیپ ست های قدیمی باعث کاهش سرعت در حالت PCIe خواهد شد.
هارد های M.2 دو شیار نیازمند مادربردهایی با پشتیبانی کامل از کانال های PCIe Gen4 یا بالاتر هستند. برخی از مادربردهای اقتصادی یا لپتاپ ها نمیتوانند از ظرفیت کامل دو شیار استفاده کنند.
در انتخاب یا نصب هارد دیسک های جدید، یکی از نکات مهم بررسی سازگاری هارد M2 با اسلات مادربورد است. برخی از کاربران تصور میکنند که اگر ظاهر شیار اتصال مادربورد با هارد یکسان باشد، میتوانند بدون مشکل از آن استفاده کنند. اما در واقع عوامل متعددی میتوانند در عملکرد نهایی و سازگاری تاثیرگذار باشند. در این بخش، به مهمترین مواردی که باید بررسی شوند میپردازیم.
همنطور که گفتیم هاردهای M2 دارای دو نوع کلید اتصال هستند: Key B برای دستگاه های SATA و برخی PCIe x2. و Key M برای دستگاه های PCIe x4 و بالاتر.
برخی مادربوردها از هر دو کلید پشتیبانی میکنند. اگر مادربورد شما چنین قابلیتی داشته باشد، هاردهای دو شیار (دو کلید) معمولا بدون مشکل کار میکنند.
یکی از سوالات رایج در هنگام انتخاب هارد این است که آیا هاردهایی با دو شیار اتصال (مانند Key M و Key B) میتوانند روی مادربوردهایی که اسلات تک شیار دارند کار کنند یا خیر. پاسخ به این سوال به طراحی و ویژگیهای اسلات مادربورد بستگی دارد.
برخی از مادربوردها دارای اسلات های M2 تک شیار هستند که اما گونه ای طراحی شده اند تا هر دو نوع کلید (Key M و Key B) را پشتیبانی کنند.در این حالت، شما میتوانید هاردهای دو شیار را به این اسلات ها متصل کنید و از آنها بدون مشکل استفاده کنید.
برای تشخیص باید دفترچه راهنمای مادربورد را مطالعه کنید.
مطالعات و تست های کارایی نشان داده اند که تفاوت محسوسی در کاربردهای عادی هاردهای دو شیار در مقایسه با تک شیار وجود ندارد. اما در کاربردهای سنگین مثل انتقال فایل های حجیم یا بازیهای سنگین، هارد دو شیار حدود 30 تا 50 درصد عملکرد بهتری دارد. ولی باید توجه داشت که دما و پایداری هاردهای دو شیار در انجام کارهای سنگین زودتر به دمای بحرانی میرسند و نیاز به خنک کننده مناسب دارند.
با پیشرفت مداوم در فناوری حافظه های M.2، احتمال میرود مدل های دو شیار استاندارد جدیدی برای حافظه های پرسرعت شوند. همچنین انتظار میرود که نسل های جدید مادربردها نیز به صورت گسترده از این مدلها پشتیبانی کنند.
تفاوت هارد M2 تک شیار و دو شیار در کاربرد و عملکرد آنها نهفته است. هاردهای M.2 تک شیار گزینه ای مناسب برای کاربران عادی و کاربردهای روزمره هستند، به ویژه زمانی که قیمت پایین تر و مصرف انرژی کمتر اهمیت دارد. در مقابل، هاردهای M.2 دو شیار با پشتیبانی از پهنای باند بیشتر، سرعت بالاتر، و قابلیت RAID، انتخابی مناسب برای گیمرها، تولیدکنندگان محتوا، و سیستم های حرفه ای هستند که به عملکرد پیشرفته و انعطاف پذیری بیشتری نیاز دارند.